Ομιλία Πρωθυπουργού στη Συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου | 28.04.2010
Αγαπητοί συνάδελφοι, θα ήθελα να σας ανακοινώσω την σημερινή ημερήσια διάταξη. Έχουμε το σχέδιο νόμου, που θα εισηγηθεί ο Γιάννης Ραγκούσης, για τη νέα αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης, το λεγόμενο πρόγραμμα «Καλλικράτης».
Έχουμε ένα δεύτερο θέμα, που είναι η προεπιλογή ανωτάτων δικαστικών λειτουργών, για την πλήρωση από το Υπουργικό Συμβούλιο κενών θέσεων, τεσσάρων Αντιπροέδρων του Αρείου Πάγου, δύο Αντιπροέδρων του Συμβουλίου της Επικρατείας, ενός Αντιπροέδρου του Ελεγκτικού Συνεδρίου και του Γενικού Επιτρόπου Επικρατείας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, που θα εισηγηθεί ο Χάρης Καστανίδης. Και θυμίζω ότι είναι η πρώτη εφαρμογή του νέου νόμου, που γίνεται με δημοκρατική διαβούλευση, με την παρέμβαση της ίδιας της Βουλής. Πρόκειται για κάτι που, για μας, είναι καθοριστικό στο να εμπεδώσουμε την έννοια της ανεξαρτησίας της Δικαιοσύνης.
Έχουμε επίσης ένα σχέδιο νόμου – ρυθμίσεις θεμάτων Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού – που θα εισηγηθεί ο Υπουργός Πολιτισμού και Τουρισμού, Παύλος Γερουλάνος. Τέλος, ο Αντιπρόεδρος Θεόδωρος Πάγκαλος θα εισηγηθεί ένα θέμα εκτός ημερήσιας διάταξης.
Κυρίες και κύριοι, συνεχίζουμε αδιάλειπτα τον αγώνα για αλλαγές, ώστε η χώρα μας στο εγγύς μέλλον να είναι μια διαφορετική χώρα, με βιώσιμη οικονομία, με ανάπτυξη, με σταθερές θέσεις εργασίας για όλους. Στην Κυβέρνηση, είμαστε αποφασισμένοι. Η χώρα μας, μέσα σε ελάχιστο χρόνο, πρέπει να διορθώσει μια πορεία πολλών δεκαετιών. Καλώ όλους σε αυτή την προσπάθεια, σε αυτή την πανστρατιά.
Ήδη, έχουμε καταφέρει να αλλάξουμε πορεία. Έχουμε μπει στο δρόμο του νοικοκυρέματος του κράτους, της χρηστής διοίκησης των οικονομικών, αλλά και των μεγάλων αλλαγών, που θα επιτρέψουν στην οικονομία να ανασυγκροτήσει τις δυνάμεις της, να προχωρήσει μπροστά, πιο δυνατή, πιο ανταγωνιστική.
Υλοποιούμε ένα φιλόδοξο Πρόγραμμα Σταθερότητας, Ανάπτυξης και Ανασυγκρότησης, με πολύ συγκεκριμένα μέτρα, συγκεκριμένους στόχους και συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα. Μέσα σε 6 μήνες, έχουμε θεσμοθετήσει μεγάλες τομές:
Στο φορολογικό σύστημα, ώστε να ενισχυθούν τα έσοδα, να αντιμετωπίσουμε τη φοροδιαφυγή, αλλά και να έχουμε μία πιο δίκαιη αναδιανομή των βαρών.
Στο δημόσιο τομέα, για να ενισχυθεί η διαφάνεια και η αξιοκρατία και να αντιμετωπίσουμε τη γραφειοκρατία και τη διαφθορά.
Στο σύστημα διακυβέρνησης, για να πάψει ο κατακερματισμός και η ασάφεια αρμοδιοτήτων, να διευκολυνθεί ένας στρατηγικός σχεδιασμός και να εξοικονομηθούν πόροι. Όπως είπα, εφαρμόζουμε σήμερα για πρώτη φορά, και στο χώρο της Δικαιοσύνης, μία δημοκρατική διαδικασία επιλογής της ηγεσίας της.
Στο θεσμικό πλαίσιο που διέπει την επιχειρηματικότητα, έχουμε κάνει διευκολύνσεις για επενδύσεις και, ήδη, μεγάλο μέρος της προσπάθειας έχει αρχίσει να αποδίδει καρπούς, με έναν προϋπολογισμό που μέχρι σήμερα εκτελείται καλύτερα από τις προβλέψεις και παρά το γεγονός ότι δεν έχουν ακόμα αποδώσει όλα τα μέτρα – χωρίς όμως αυτό να μας κάνει να εφησυχάζουμε.
Το στοίχημα είναι εθνικό. Είναι συλλογικό. Μας αφορά όλους, τον καθένα από εμάς. Στοίχημα εθνικό, είναι να αποδείξουμε όλοι μαζί, ότι η Ελλάδα και μπορεί και θέλει να αλλάξει, ότι και μπορεί και θέλει να είναι μια χώρα αξιόπιστη – και θα το αποδείξουμε, με την αποφασιστικότητα και τις πράξεις μας. Θα αποδείξουμε ότι εμείς, οι Έλληνες, δεν φυγομαχούμε. Στα δύσκολα, μπορούμε να κάνουμε και κάνουμε θαύματα.
Πολύ σύντομα, ολοκληρώνονται οι συζητήσεις για το πρόγραμμα με συγκεκριμένα μέτρα, διαρθρωτικά, αναπτυξιακά και οικονομικά, που θα εφαρμοστούν στη χώρα μας, για να βγούμε από την κρίση, αλλά και παράλληλα να εγγυηθούμε ότι, η βοήθεια και η στήριξη που θα δοθεί στη χώρα μας, βοήθεια από τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και το ΔΝΤ, θα πιάσει τόπο.
Ως Πρωθυπουργός αυτής της χώρας, έχω σταθεί ειλικρινής απέναντι στους πολίτες, σε όλους. Ξέρω και ξέρουμε ότι για όλους μας αυτή η περίοδος αποτελεί μια δύσκολη και επίπονη φάση στη ζωή μας, καθενός προσωπικά, αλλά και συνολικά της χώρας. Ξέρω και ξέρουμε ότι αυτά τα προσωρινά μέτρα, δύσκολα μέτρα, αλλά και οι μεγάλες και μόνιμες αλλαγές, θα μας βρουν πολύ καλύτερους μετά το τέλος αυτής της πορείας.
Θα κάνω ό,τι χρειαστεί για να προστατέψω τη χώρα μου, την οικονομία της, τον Έλληνα πολίτη, και θα το κάνουμε όλοι μαζί, ως Κυβέρνηση.
Η χώρα μας σήμερα έχει μια ιστορική ευθύνη απέναντι στον εαυτό της. Έχει πέσει και στους δικούς της ώμους μια μεγάλη ιστορική ευθύνη και για την Ευρώπη. Αυτή την ευθύνη, σε ό,τι μας αφορά, την αναλαμβάνουμε. Την αναλαμβάνουμε στο ακέραιο.
Από την άλλη πλευρά, και η Ευρώπη, η Ευρωπαϊκή Ένωση, η Ευρωζώνη, πρέπει με τις δικές της κινήσεις – και όλοι μαζί, βεβαίως – να αποτρέψει μια φωτιά που φούντωσε από τη διεθνή κρίση και να αποτρέψει αυτή η φωτιά να μεταδοθεί σε ολόκληρη την ευρωπαϊκή και διεθνή οικονομία.
Αυτό το βάρος, αυτής της ευθύνης, δεν είναι μιας χώρας. Είναι βάρος συλλογικό. Είναι βάρος συλλογικό της Ευρώπης, θα έλεγα είναι βάρος συλλογικό και της Διεθνούς Κοινότητας.
Εμείς αποδεικνύουμε καθημερινά την αποφασιστικότητά μας, τη βούλησή μας, προς όλους – και τους εταίρους, αλλά ακόμα περισσότερο προς τους Έλληνες πολίτες.
Σήμερα, η Κυβέρνηση το αποδεικνύει για μία ακόμα φορά, με τη μεγάλη ανατροπή που φέρνουμε στη χώρα και σε όφελος της χώρας και των πολιτών, με μεγάλες αλλαγές, όπως αυτή που συζητούμε, με το πρόγραμμα «Καλλικράτης». Είναι μια καθοριστική πρωτοβουλία για την Ελλάδα και την προοπτική της. Μετά από χρόνια, έχουμε μια νέα αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης, της αποκεντρωμένης Διοίκησης της χώρας.
Είναι μία από τις πιο χαρακτηριστικές αποδείξεις της δικής μας αποφασιστικότητας, της απόφασής μας να προχωρήσουμε με ταχύτητα σε βαθιές διαρθρωτικές αλλαγές, δηλαδή να αλλάξουμε παρωχημένες δομές και αναποτελεσματικές λειτουργίες, κάνοντας αποφασιστικά και δύσκολα βήματα.
Κάνουμε ένα πραγματικό άλμα σήμερα. Πρώτα απ’ όλα, διότι το πρόγραμμα «Καλλικράτης» είναι μια αναπτυξιακή επανεκκίνηση της χώρας μας, θεμελιώνοντας την Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση, η οποία αποκτά κρίσιμες αρμοδιότητες στο χώρο της περιφερειακής ανάπτυξης και γίνεται το θεσμικό όχημα της πράσινης ανάπτυξης. Ταυτόχρονα, νέοι ισχυροί Δήμοι θα συμβάλουν στην απελευθέρωση του αναπτυξιακού δυναμικού κάθε τοπικής κοινωνίας.
Θα συμβάλει καθοριστικά στη δημοσιονομική ανάταξη, με δραστικές συγχωνεύσεις δομών στην Αυτοδιοίκηση, αλλά και την αποκεντρωμένη Διοίκηση, που συνεπάγεται σημαντικό περιορισμό της δαπάνης και οικονομίες κλίμακας, που οδηγούν σε μεγάλη εξοικονόμηση πόρων, δηλαδή στην πιο αποτελεσματική διαχείριση των πόρων του Ελληνικού λαού.
Προχωράμε επίσης σε μία από τις ευρύτερες, αν όχι την ευρύτερη διαδικασία συγχωνεύσεων, σ’ αυτή την περίπτωση Δημοτικών Επιχειρήσεων και Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου. Πάνω από 4.000 επιχειρήσεις καταργούνται με αυτό τον τρόπο. Και μπορούμε όλοι να αντιληφθούμε την περικοπή στο κόστος λειτουργίας τους, πόσο μάλλον και τις επιπτώσεις που θα έχει στην απλούστευση της γραφειοκρατίας, που κι αυτή ταλαιπωρεί τον Έλληνα πολίτη, μιας γραφειοκρατίας που, πολλές φορές, οδηγεί στην αδιαφάνεια και τη διαφθορά.
Γι’ αυτό και, ταυτόχρονα, αυτό το πλαίσιο το οποίο προωθούμε, είναι ένα πλαίσιο που συμπεριλαμβάνει τον οικονομικό έλεγχο και την εποπτεία της Αυτοδιοίκησης, ώστε να εξασφαλίζεται η διαφάνεια, η προάσπιση δηλαδή και του τελευταίου ευρώ που αποδίδεται στην Αυτοδιοίκηση.
Πέρα όμως από τη δημοσιονομική του διάσταση, πάνω απ’ όλα, ο «Καλλικράτης» ενσωματώνει τη βασική μας φιλοσοφία για την ίδια τη Δημόσια Διοίκηση και το ρόλο της. Πρώτη προτεραιότητα ο πολίτης, πρώτη προτεραιότητα η εξυπηρέτηση του πολίτη, η ταύτιση της Διοίκησης, αλλά και της διαδικασίας λήψης αποφάσεων, με τις ιδιαίτερες δυνατότητες κάθε περιοχής, αλλά και τις ανάγκες κάθε πολίτη.
Και είναι μόνον η αρχή, μια αρχή αποφασιστική, στέρεα, που ενσωματώνει αρχές και αξίες διαχρονικές του προοδευτικού Κινήματος, αλλά και αρχές και αξίες, που θα οικοδομήσουμε και θα στηρίξουμε για το μέλλον της χώρας.
Μια σειρά αποφασιστικών αρμοδιοτήτων θα μεταφερθούν από τα Υπουργεία στην Αυτοδιοίκηση και περιλαμβάνουν σημαντικότατους τομείς, όπως είναι το αποκεντρωμένο Σύστημα Υγείας ή το αποκεντρωμένο Σύστημα Παιδείας και Πρόνοιας.
Στόχος μας, δηλαδή, είναι ένα κεντρικό κράτος, που περιορίζεται στις επιτελικές και εποπτικές του ευθύνες, περιορίζεται σε ένα έργο προγραμματικό, αλλά που οι υπηρεσίες του είναι δίπλα στον πολίτη, εκεί όπου τις έχει ανάγκη, στην πόλη του, στη γειτονιά του, στο χωριό του.
Σπάμε αυτό το πελατειακό και συγκεντρωτικό σύστημα, που ταλαιπωρεί τόσους πολίτες, τόσους φορείς, την ίδια την Αυτοδιοίκηση, τον επιχειρηματικό κόσμο, την πρωτοβουλία του Έλληνα, που ταλαιπωρεί και καθηλώνει τις δυνάμεις μας, και πάμε σε ένα κράτος που σέβεται τον πολίτη, μέσα από τη διαφάνεια, που απελευθερώνει αναπτυξιακές δυνάμεις και προασπίζεται το υστέρημα του Έλληνα φορολογούμενου.
Είναι ένα μεγάλο άλμα για ένα καλύτερο κράτος, γιατί όλοι ξέρουμε, ότι ο μεγάλος ασθενής είναι ο δημόσιος τομέας, είναι το κράτος. Αυτή είναι η νέα αρχή, που σηματοδοτείται από τον «Καλλικράτη».
Οι έννοιες για την Αυτοδιοίκηση θα είναι η λογοδοσία, θα είναι οι κοινωνικές υπηρεσίες κοντά στον πολίτη, θα είναι η άμεση επαφή. Στο πλαίσιο αυτό, το πρόγραμμα «Καλλικράτης» συμπληρώνεται με μια κρίσιμη καινοτομία. Η θητεία των αιρετών της Αυτοδιοίκησης διευρύνεται από 4 σε 5 χρόνια. Οι εκλογές ταυτίζονται χρονικά με τις Ευρωεκλογές.
Με αυτή την κίνηση εμπιστοσύνης προς την Αυτοδιοίκηση, κάνουμε ένα ακόμα βήμα εξορθολογισμού και περιορισμού των δαπανών, εξυπηρετώντας ταυτόχρονα την ενίσχυση της συμμετοχής του πολίτη στις δημοκρατικές διαδικασίες.
Σε αυτό το σημείο, θέλω να συγχαρώ το Υπουργείο Εσωτερικών, Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης και όλο το επιτελείο, αλλά και τα συναρμόδια Υπουργεία, για την πολύ ουσιαστική δουλειά που έχει γίνει. Και βεβαίως, θα υπάρξει πολύ περισσότερη δουλειά ακόμα, στην εφαρμογή, θα έλεγα, και στην εκπαίδευση των στελεχών της Αυτοδιοίκησης, με τη μεταφορά σημαντικών αρμοδιοτήτων, που θα είναι στον πυρήνα των πολιτικών μας, για να μπορέσουν οι υπηρεσίες να λειτουργήσουν σωστά και κοντά στον πολίτη.
Ο Πρωθυπουργός, Γιώργος Α. Παπανδρέου, μετά την εισήγηση του Υπουργού Εσωτερικών, Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, Γιάννη Ραγκούση, είπε τα εξής:
Θέλω να τονίσω ότι, παρότι γνωρίζουμε πως πολύ μεγάλο μέρος της συζήτησης θα είναι γύρω από τις συγχωνεύσεις, τους Δήμους, τη γεωγραφική κατανομή, το σκελετό αν θέλετε αυτού του προγράμματος, νομίζω ότι αυτό το οποίο εμείς αναδεικνύουμε, είναι ότι πρόκειται για ένα όχημα πρώτα απ’ όλα, όχι απλώς για ένα νέο οργανόγραμμα, αλλά για ένα όχημα Δημοκρατίας, διαβούλευσης και συμμετοχής του πολίτη.
Είναι ένα όχημα αναπτυξιακό, που θα απελευθερώσει τοπικές και περιφερειακές δυνάμεις σε κάθε περιοχή της χώρας μας, ένα όχημα για την κοινωνική πρόνοια, το κοινωνικό κράτος, που θα φέρει τις υπηρεσίες κοντά στον πολίτη και θα δώσει τη δυνατότητα μεγαλύτερης δημιουργίας και ουσιαστικής πρωτοβουλίας από τον Έλληνα πολίτη.
Αυτά νομίζω ότι είναι πολύ σημαντικά και θέλω να ευχαριστήσω πάλι το Υπουργείο Εσωτερικών, όλους τους συνεργάτες, και τον Γιάννη Ραγκούση, και να ανοίξουμε τη συζήτηση για τις λεπτομέρειες αυτού του σχεδίου, που είναι πολλές.
Δείτε το βίντεο της Συνεδρίασης εδώ