Νομικό πλαίσιο
Η Εθνική Επιτροπή Βιοηθικής ιδρύθηκε για πρώτη φορά με το άρθρο 10 του ν. 2667/1998 (Α’ 281) και οργανώθηκε με το π.δ. 194/2001 (Α’ 158).
Με τα άρθρα 30 έως 39 του ν. 4780/2021 (A’ 30) επανασυστάθηκε η Εθνική Επιτροπή Βιοηθικής και Τεχνοηθικής ως καθολικός διάδοχος της Εθνικής Επιτροπής Βιοηθικής με σκοπό την καθολικότερη προσέγγιση στην ανάδειξη της στενής σύνδεσης των εφαρμογών των θετικών επιστημών με τις σύγχρονες κοινωνικές αξίες. Η Επιτροπή υπάγεται στον Πρωθυπουργό, υποστηρίζεται, ως προς τη στελέχωση και την υποδομή της, από την Προεδρία της Κυβέρνησης και εντάσσεται στον προϋπολογισμό της, ως διακριτός ειδικός φορέας. Η Επιτροπή αποτελεί συμβουλευτικό όργανο της Πολιτείας ως προς τους τομείς των επιστημών της ζωής και των νέων τεχνολογιών εν γένει. Έχει ως αποστολή τη διερεύνηση των ηθικών, κοινωνικών και νομικών διαστάσεων και συνεπειών στους τομείς, ιδίως, της βιολογίας, της βιοτεχνολογίας, της ιατρικής και της γενετικής, καθώς και των νέων τεχνολογιών, όπως της τεχνητής νοημοσύνης, των προηγμένων αλγορίθμων και της ρομποτικής.
Αρμοδιότητες
Η Εθνική Επιτροπή Βιοηθικής και Τεχνοηθικής έχει τις εξής, ιδίως, αρμοδιότητες:
α) Διατυπώνει προτάσεις συνολικής πολιτικής και συγκεκριμένων ενεργειών, καθώς και σχετικές κατευθυντήριες οδηγίες και γνωμοδοτεί για θέματα σχετικά με την αποστολή της,
β) εκπροσωπεί τη χώρα σε διεθνείς οργανισμούς για θέματα σχετικά με την αποστολή της,
γ) αναπτύσσει πρωτοβουλίες για την ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης για θέματα σχετικά με την αποστολή της,
δ) συμμετέχει σε νομοπαρασκευαστικές επιτροπές για θέματα σχετικά με την αποστολή της ή διατυπώνει γνώμη για σχετικές διατάξεις, προ της κατάθεσής τους,
ε) εξετάζει την προσαρμογή της εθνικής έννομης τάξης προς το διεθνές και ενωσιακό δίκαιο και εισηγείται ρυθμίσεις για θέματα σχετικά με την αποστολή της,
στ) συντάσσει και υποβάλλει εκθέσεις σύμφωνα με το άρθρο 34 του ν. 4780/2021,
ζ) συστήνει ομάδες εργασίας για θέματα σχετικά με την αποστολή της, οι οποίες αποτελούνται από εξειδικευμένο προσωπικό του δημόσιου τομέα ή ιδιώτες εμπειρογνώμονες, ορίζει τον τρόπο οργάνωσης και λειτουργίας τους και παρακολουθεί το έργο τους, και
η) διοργανώνει εκδηλώσεις για θέματα σχετικά με την αποστολή της.
Σύνθεση
Σύμφωνα με την υπό στοιχεία Υ13/15.4.2021 απόφαση του Πρωθυπουργού “Ορισμός μελών της Εθνικής Επιτροπής Βιοηθικής και Τεχνοηθικής” (ΥΟΔΔ 298), όπως τροποποιήθηκε με την υπό στοιχεία Υ7/3.3.2022 απόφαση του Πρωθυπουργού “Προσθήκη μελών στην Εθνική Επιτροπή Βιοηθικής και Τεχνοηθικής” (ΥΟΔΔ 151), η σύνθεση της Εθνικής Επιτροπής Βιοηθικής και Τεχνοηθικής έχει ως εξής:
